Ένας από τους πιο υποσχόμενους υποψηφίους για εξωγήινη ζωή μπορεί να βρίσκεται μόλις 40 έτη φωτός μακριά.
Οι αστρονόμοι που μελετούν τον TRAPPIST-1e – έναν από τους επτά γνωστούς πλανήτες που περιστρέφονται γύρω από τον κόκκινο νάνο αστέρα TRAPPIST-1 – έχουν βρει ενθαρρυντικά σημάδια ότι μπορεί να φιλοξενεί μια ατμόσφαιρα που υποστηρίζει τη ζωή.
Χρησιμοποιώντας δεδομένα από το Διαστημικό Τηλεσκόπιο James Webb (JWST), μια ομάδα ερευνητών έχει εντοπίσει ενδείξεις ότι ο πλανήτης θα μπορούσε να έχει μια ατμόσφαιρα πλούσια σε άζωτο, πιθανώς με ίχνη μεθανίου – έναν συνδυασμό που μοιάζει με τον αέρα της Γης και εγείρει ελπίδες για κατοικησιμότητα.
Ο TRAPPIST-1e βρίσκεται στη μέση της «ζώνης Goldilocks» του άστρου του, όπου οι θερμοκρασίες θα μπορούσαν να επιτρέψουν στο νερό να παραμείνει υγρό.
Ωστόσο, η ανίχνευση ατμοσφαιρών γύρω από πλανήτες που περιστρέφονται γύρω από κόκκινους νάνους είναι ιδιαίτερα δύσκολη επειδή το ίδιο το φως του άστρου μπορεί να μιμηθεί χημικές υπογραφές όπως το νερό ή το μεθάνιο.
Για να ξεπεράσει αυτό το πρόβλημα, η ομάδα αφιέρωσε χρόνια αναπτύσσοντας νέα μοντέλα για την απομόνωση των ατμοσφαιρικών σημάτων από την παρεμβολή του φωτός των άστρων.
Οι προσπάθειές τους έχουν αποκαλύψει ανεπαίσθητα χαρακτηριστικά στα δεδομένα φωτός που, εάν επιβεβαιωθούν, υποδηλώνουν την παρουσία μιας ατμόσφαιρας φιλικής προς τη ζωή.
Παρόλα αυτά, επικρατεί προσοχή. Με μόνο τέσσερις διελεύσεις JWST να έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής, τα στοιχεία δεν είναι καθόλου οριστικά.
Η ομάδα σχεδιάζει 15 ακόμη παρατηρήσεις για να μειώσει τις αβεβαιότητες και να επιβεβαιώσει εάν τα σήματα προέρχονται πραγματικά από την ατμόσφαιρα του πλανήτη και όχι από το ίδιο το άστρο.
Εάν επικυρωθεί μια πλούσια σε άζωτο ατμόσφαιρα, το επόμενο βήμα θα είναι η αναζήτηση διοξειδίου του άνθρακα, μεθανίου, και ο προσδιορισμός εάν οι συνθήκες στην επιφάνεια θα μπορούσαν να επιτρέψουν την ύπαρξη υγρού νερού – ένα βασικό συστατικό για τη ζωή όπως την ξέρουμε.
Το σύστημα TRAPPIST-1, που ανακαλύφθηκε το 2016, έχει ενθουσιάσει εδώ και καιρό τους αστροβιολόγους, ειδικά επειδή τρεις από τους πλανήτες του βρίσκονται εντός της κατοικήσιμης ζώνης.
Αλλά μέχρι τώρα, οι παρατηρήσεις δύο άλλων δυνητικά κατοικήσιμων πλανητών δεν είχαν αποκαλύψει καμία ατμόσφαιρα.
Γι’ αυτό τα νέα δεδομένα από το TRAPPIST-1e είναι τόσο σημαντικά – είναι το πρώτο πραγματικά ελπιδοφόρο σημάδι στο σύστημα.
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
Néstor Espinoza et al 2025 ApJL 990 L52
