.Μια νέα μελέτη αποκαλύπτει μια συγκλονιστική συνέπεια της άντλησης υπόγειων υδάτων: οι άνθρωποι έχουν πάρει κλίση στον άξονα της Γης κατά 31,5 ίντσες σε μόλις δύο δεκαετίες.
Μεταξύ 1993 και 2010, η απομάκρυνση πάνω από 2.100 γιγατόνων υπόγειων υδάτων, κυρίως για άρδευση και ανθρώπινη χρήση, μετατόπισε τόσο πολύ νερό από την ξηρά στους ωκεανούς που άλλαξε την κλίση του πλανήτη και συνέβαλε στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας.
Δημοσιευμένη στο Geophysical Research Letters, η μελέτη υπογραμμίζει πώς η άντληση υπόγειων υδάτων δεν είναι απλώς ένα τοπικό ζήτημα νερού — είναι ένα παγκόσμιο κλιματικό ζήτημα. Αυτή η ανακατανομή του νερού παίζει έναν εκπληκτικό ρόλο στις αλλαγές της στάθμης της θάλασσας και στην ισορροπία περιστροφής της Γης.
Ο μεγαλύτερος αντίκτυπος προήλθε από περιοχές μεσαίου γεωγραφικού πλάτους όπως η δυτική Βόρεια Αμερική και η βορειοδυτική Ινδία, γεγονός που αποτελεί ένδειξη ότι ο τρόπος με τον οποίο διαχειριζόμαστε το νερό σε βασικές περιοχές μπορεί να έχει συνέπειες σε ολόκληρο τον πλανήτη.
Η πρόσφατη αναφορά ότι η Γη «πήρε κλίση 31,5 ίντσες» (περίπου 80 εκατοστά) πιθανότατα αναφέρεται σε μετατόπιση του άξονα περιστροφής της Γης (γνωστό και ως πολική μετατόπιση) λόγω ανθρώπινων δραστηριοτήτων, ιδιαίτερα από την άντληση υπόγειων υδάτων.
Τι πραγματικά συνέβη:
- Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η άντληση μεγάλων ποσοτήτων νερού από τα υπόγεια υδροφόρα στρώματα (που στη συνέχεια καταλήγει στους ωκεανούς) μπορεί να προκαλέσει ανακατανομή της μάζας του πλανήτη, οδηγώντας σε μετατόπιση του άξονα περιστροφής.
- Το ποσό του νερού που αφαιρέθηκε μεταξύ 1993–2010 ισοδυναμεί με περίπου 2,150 gigatonnes (ισοδύναμο με 850 εκατομμύρια Ολυμπιακές πισίνες!).
Συνέπειες για εμάς και τον πλανήτη:
1. Κλίση του άξονα ≠ Άμεση καταστροφή
Η Γη έχει έναν φυσικό μηχανισμό “αιώρησης” (σαν γυροσκόπιο). Ο άξονας περιστροφής της μετατοπίζεται φυσικά με την πάροδο του χρόνου (το φαινόμενο λέγεται πολική περιπλάνηση). Αυτή η επιπλέον ανθρώπινη επίδραση επιταχύνει ή αλλάζει ελαφρώς την κατεύθυνση της μετατόπισης, αλλά δεν είναι άμεση απειλή.
2. Μακροπρόθεσμες γεωφυσικές επιπτώσεις
- Μπορεί να αλλάξει πολύ αργά το κλίμα σε κάποιες περιοχές, εφόσον η μετατόπιση επηρεάζει τη θέση του ισημερινού και των τροπικών ζωνών.
- Αλλαγές στο βαρυτικό πεδίο και στην κατανομή νερού μπορούν να επηρεάσουν την στάθμη της θάλασσας τοπικά.
3. Επιτάχυνση της κλιματικής αλλαγής
Αυτό είναι το πιο ανησυχητικό:
- Η μετατόπιση του άξονα είναι σύμπτωμα της ανισορροπίας που δημιουργούμε στο σύστημα της Γης.
- Η άντληση νερού, το λιώσιμο πάγων, η αποψίλωση και οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου συνεργούν σε ευρύτερες αλλαγές.
Δεν αλλάζει τη θέση της Γης στο Ηλιακό Σύστημα
- Η μετατόπιση αυτή είναι απειροελάχιστη σε κοσμική κλίμακα. Δεν αλλάζει τη θέση της Γης στο Ηλιακό Σύστημα, ούτε έχει επιπτώσεις εκτός του πλανήτη μας.
- Οι πλανήτες έχουν πολύ μεγαλύτερες κλίσεις (π.χ. ο Ουρανός είναι σχεδόν “ξαπλωμένος”) χωρίς να διαλύεται το Σύμπαν.
Τι σημαίνει αυτό για εμάς:
- Είναι ένδειξη του μεγέθους της επιρροής μας στον πλανήτη.
- Δεν είναι λόγος πανικού, αλλά ισχυρό σήμα να στραφούμε σε βιώσιμες πρακτικές διαχείρισης φυσικών πόρων.
- Η γνώση αυτή πρέπει να οδηγήσει σε καλύτερες πολιτικές για το περιβάλλον και παγκόσμια συνεργασία.
Εδώ βλέπεις τέσσερις διαφορετικές εικόνες/διαγράμματα που δείχνουν την αξονική κλίση της Γης (axial tilt ή obliquity), δηλαδή τη γωνία μεταξύ του άξονα περιστροφής της Γης και του κάθετου προς την τροχιά της γύρω από τον Ήλιο.
Τι δείχνουν οι εικόνες:
- Τον άξονα περιστροφής της Γης (κόκκινη ή μαύρη γραμμή) να έχει κλίση περίπου 23,5° σε σχέση με την κάθετη στη ηλιακή τροχιά Science Photo Gallery+4earthobservatory.nasa.gov+4Geography Realm+4.
- Τους τροπικούς κύκλους (Καρκίνου και Αιγόκερω) καθώς και τον ισημερινό, ώστε να οπτικοποιείται πώς η κλίση προκαλεί εποχές Science Photo GalleryNational Geographic Εκπαίδευση.
- Διαγράμματα που απεικονίζουν τις αλλαγές στη θέση του άξονα λόγω της μακροχρόνιας μεταβολής της γωνίας (μεταξύ 22,1° και 24,5° ανά ~41 000 χρόνια) Science Photo Gallery+1Time and Date+1.
Σημαντικά στοιχεία:
- Παρά το ότι μιλάμε για «κλίση 31,5 ίντσες» (~0,8 m), αυτό αναφέρεται σε μικρή μετατόπιση του άξονα (pole shift) λόγω ανθρώπινης δραστηριότητας και όχι σε αλλαγή του 23,5° της αξονικής κλίσης.
- Αυτή η μετατόπιση δεν αλλάζει τις εποχές μας ούτε είναι συγκρίσιμο μέγεθος με την τρέχουσα φυσική κλίση της Γης.
Σύνοψη:
- Εικόνες: δείχνουν την τρέχουσα κλίση (~23,5°) και πώς σχετίζεται με τις εποχές.
- Η μετατόπιση άξονα κατά περίπου 0,8 μ μπορεί να έχει γεωφυσικές επιπτώσεις, αλλά δεν αλλάζει οπτικά ή λειτουργικά την κλίση της Γης όπως την κατανοούμε.
