Η περίπτωση του Όρους Ταμπόρα στην Ινδονησία δίνει μια εικόνα για τις πλανητικές συνέπειες που θα είχε μια μεγάλη έκρηξη.
Το Όρος Ταμπόρα είναι το βουνό που άλλαξε τον κόσμο: το 1815, το μεγάλο ηφαίστειο της Ινδονησίας ξέσπασε με την ισχυρότερη έκρηξη των τελευταίων 10.000 ετών, ένα συμβάν που γέμισε την ατμόσφαιρα με σκόνη και έφερε παγκόσμια καταστροφή.
Αυτό που ακολούθησε ήταν η «χρονιά χωρίς χειμώνα», ένα νεφοσκεπές έτος με ασυνήθιστα χαμηλές θερμοκρασίες. Οι σοδειές καταστράφηκαν, τα ζώα πέθαναν και το Βόρειο Ημισφαίριο έζησε τον χειρότερο λιμό του αιώνα.
Η έκρηξη του Τομπόρα παραμένει η πιο πρόσφατη μεγάλη ηφαιστειακή έκρηξη. Περισσότερα από 200 χρόνια μετά, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η επόμενη καταστροφή είναι απλά θέμα χρόνου.
Το ερώτημα δεν είναι το εάν αλλά το πότε, είπε στο CNN ο Μάρκους Στόφελ, κλιματολόγος του Πανεπιστημίου της Γενεύης. Η πιθανότητα μιας νέας ανάλογης έκρηξης αυτόν τον αιώνα είναι 1 στις 6, εκτίμησε.
Ένα τέτοιο συμβάν θα έφερνε «κλιματικό χάος» προειδοποίησε ο Στόφελ. «Η ανθρωπότητα δεν έχει σχέδιο» για ένα τέτοιο σενάριο.
Τα ηφαιστεικά αέρια συχνά περιέχουν διοξείδιο του άνθρακα, το κύριο αέριο του θερμοκηπίου, ωστόσο το συστατικό που απασχολεί περισσότερο τους επιστήμονες είναι το διοξείδιο του θείου, του οποίου τα σωματίδια ανακλούν το ηλιακό φως πίσω στο Διάστημα και ψύχουν έτσι τον πλανήτη.
Τα σωματίδια αυτά «μεταφέρονται από τον άνεμο σε όλο τον κόσμο και παραμένουν στην ατμόσφαιρα για 1-2 χρόνια» δήλωσε ο Άλαν Ρόμποκ, κλιματιλόγος του Πανεπιστημίου «Ράτγκερς» στο Νιου Τζέρσι, ο οποίος ειδικεύεται στις επιδράσεις των ηφαιστείων στο παγκόσμιο κλίμα.
Όταν εξερράγη το Όρος Πινατούμπο της Ινδονησίας το 1991, μια έκρηξη πολύ μικρότερη από του Ταμπόρα, εκτόξευσε στη στρατόσφαιρα περίπου 15 εκατομμύρια τόνους διοξειδίου του θείου, ποσότητα αρκετή για να κατεβάσει τη μέση παγκόσμια θερμοκρασία κατά 0,5 βαθμούς για διάστημα αρκετών ετών.
Συγκριτικά, η έκρηξη του Ταμπόρα εκτιμάται ότι μείωσε τη θερμοκρασία του πλανήτη κατά 1-1,5 βαθμούς Κελσίου, νούμερο συγκρίσιμο με την αύξηση της θερμοκρασίας λόγω κλιματικής αλλαγής, σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.
Και σύμφωνα με τον δρ Ρόμποκ, οι μεγάλες ηφαιστειακές εκρήξεις μπορούν να επηρεάζουν όχι μόνο το κλίμα αλλά και τους μουσώνες στην Ασία και την Αφρική. «Οι καλοκαιρινοί μουσώνες συμβαίνουν επειδή η ξηρά θερμαίνεται ταχύτερα από τον ωκεανό» είπε ο ερευνητής. Μια γιγάντια ηφαιστειακή έκρηξη θα μείωνε τη θερμοκρασιακή διαφορά ανάμεσα σε στεριά και θάλασσα.
